AKNE ROZASEA | DERMATOLOQ HEKIM
ssBu, üzün orta hissəsini tutan, qırmızı və iltihablı sızanaqlara səbəb ola bilən, qızartı və kapilyar genişlənmə ilə irəliləyən bir xəstəlikdir.
Rosacea çox yayılmış bir xəstəlikdir. Xüsusilə açıq dərili insanlarda görülsə də, tünd dərili insanlarda da görülə bilər. Təxminən 30 yaşında başlayır. Rozasea ən çox 40-60 yaş arasında rast gəlinir. Bu yaş dövründə rosacea daha şiddətli ola bilər. Qadınlarda kişilərə nisbətən daha çox görülür.
Göz tutulması rosacea xəstələrinin 58% -ində baş verir. Bəzən xəstəlik göz əlamətləri ilə başlaya bilər. Dəridə rosacea başlayandan sonra da baş verə bilər. Gözdə və göz qapağında iltihab, yanma, sancma, sulanma şikayətləri ola bilər. Ciddi iltihab baş verə bilər. Bir oftalmoloq tərəfindən izlənilməlidir. Bəzi insanlarda rosacea xüsusilə burundakı yağ kanallarını genişləndirərək burnun böyüməsinə (rinofima) və formasının dəyişməsinə səbəb ola bilər. Burnu əhatə edən rinofima kişilərdə daha çox rast gəlinir.
Rozaseanın səbəbi məlum deyil. Bunun damarların həddindən artıq reaksiyası olduğu düşünülür. Bunun mədə xəstəlikləri, qan təzyiqi, demodeks (dəridə olan parazit) infeksiyasından qaynaqlandığı düşünülür. Kortizonlu kremlər uzun müddət rosacea müalicəsi üçün istifadə edilərsə, rosacea inadkar və qalıcı ola bilər. Qızartı, qaşınma, qırmızı lezyonlar vardır.
Üzün qızarması rosaceada görülür. Bu şikayət xüsusilə günəş, spirt, stress, isti içkilər və tərkibində kofein olan içkilərlə daha da artır. Xüsusilə günəşdən zədələnmiş dərilərdə rosacea meydana gəldiyi müəyyən edilmişdir.
Rosacea orta yaş xəstəliyidir. Ancaq bunu çox gənc yaşlarda da görmək olar. Daha çox üzün orta hissəsini əhatə edir. Yanaqlarda, burunda, alında və çənədə olur. Zaman zaman qulağın arxasına, boyuna və baş dərisinə qədər uzana bilər. İlk simptomlar üzün qızartı və yanma hissidir. Zamanla qızartı qalıcı olur. Damarlar genişlənir və kapilyarlar qabarıq olur. Bundan əlavə, bəzi xəstələrdə qırmızı və iltihablı sızanaqlar vardır. Rosaceada normal sızanaqlarda görülən komedonlar yoxdur. Xəstələrin dərisi yağlı və ya quru ola bilər.
Lazer ilə Rosacea Müalicəsi:
Rosaceanın qızartısının azaldılması xəstəliyin reqressiyasının və təkrarlanmasının qarşısını ala bilər. Məlumdur ki, rosacea şiddəti damarların genişlənməsi və dəridə qan axınının artması ilə paraleldir. Bundan əlavə, lazer və işıq müalicəsi bakteriyaları və iltihabı azaltmaqla rosacea müalicəsini dəstəkləyir. İPL lazerləri rosaceada istifadə olunur. 2-4 həftəlik fasilələrlə 4-7 seans tövsiyə olunur. Müalicənin effektivliyi ümumiyyətlə ikinci seansdan sonra görünməyə başlayır. Rozaseanın lazerlə müalicəsi dərman müalicə ilə birləşdirilə bilər. Bu halda daha yaxşı nəticələr əldə etmək olar.
Rosacea müalicəsində istifadə olunan lazerlər:
• Nd:YAG Lazer
• PDL Lazer (Pulsed Dye Lazer)
• KTP Lazer
• IPL Sistemli Müalicəsi:
Şiddətli sızanaq rosacea zamanı antibiotiklər istifadə olunur. Antibiotiklər 3-6 həftə istifadə olunur. Ağır və təkrarlanan xəstələrdə antibiotiklərdən sonra oral izotretionin verilə bilər. Oral izotretinoin normal akne müalicəsinin dozalarında və müddətində verilmir. Çox aşağı dozalarda, xəstəyə uyğun olaraq qısamüddətli və ya uzunmüddətli verilə bilər.
Yerli olaraq tətbiq olunan müalicə:
Qıcıqlandırıcı məhsullardan və tərkibində spirt olan toniklərdən çəkinin. Tərkibində metronidazol olan kremlər və gellər faydalıdır. Digər antibiotikləri ehtiva edən kremlərdə və gellərdə də faydalı ola bilər. Azelaik turşunun son illərdə sızanaq rosaceasında faydalı olduğu aşkar qızartıları üçün yerli istifadə edilə bilər.
Yerli kortizon kreminin istifadəsindən qaçınmaq lazımdır. Əvvəlcə yaxşı olsa da, zaman keçdikcə vərdiş halına gəlir və rosacea xəstəliyini daha da gücləndirə bilər. Çox xüsusi hallarda həkim nəzarəti altında qısa müddətə tətbiq oluna bilər.
Ümumi ehtiyat tədbirləri: İsti içkilərdən və qidalardan uzaq durun. Alkoqol və kofein qəbul edilməməlidir. Gündəlik baxımda UVA və UVB-yə qarşı təsirli ən az 30 faktorlu günəş kremindən istifadə edilməlidir. Daha yüksək qoruyucu faktorlu kremlər yayda və günəş altında istifadə edilməlidir.
Dermatoloq Dr Mehdi Mahmudi
Prosedurlara yazılmaq üçün - (+994) 50 519 42 19
Adres: Nazim Hikmət 66, Yasamal, Bakı - Salutem Dermatoloji Klinika
Dermatoloq Dr.Mehdi Mahmudi İnstagram - https://bit.ly/3dvifdJ
Doktor WhatsAap - (+994) 51 876 43 88 - https://bit.ly/32xiv5w
Şərhlər