Akne Vulqaris klinik növləri hansılardır? Dermatoloq Hekim

ss

Akne vulgaris 

 Bu, sızanaqların ən çox görülən klinik formasıdır. Szanaqlar yağ istehsal edən vəzlərin uzun müddət davam edən və təkrarlanan iltihablı xəstəliyidir. Dəridəki qara nöqtələr, qırmızı sızanaqlar, bəzən dərin kistlər və düyünlər də müalicə olunmazsa çapıqlarla özünü göstərir.

 

 Neonatal akne

 Bu, sağlam yenidoğulmuşların 20%-dən çoxunda rast gəlinir. Adətən 2-ci həftədə görünür və 3-cü ayda yox olur. Komedonsuz papulalar və pustulalar tez-tez burun, alın və yanaqlarda inkişaf edir.  Səbəbi dəqiq olmasa da, onlar bunun “Malassezia sympodialis” adlı kif göbələyi növünə qarşı iltihablı bir reaksiya olduğu irəli sürülmüşdür və adını “neonatal sefalik pustolizis” adlandırdılar. Yüngül hallarda körpənin ailəsinə müalicəyə ehtiyac olmadığı bildirilməlidir.

 

 İnfantil akne 

 Doğuşdan sonrakı 3-6 ayda görünür. 1-2 ildən sonra öz-özünə yox olur. Yenidoğulmuşların sızanaqlarından fərqli olaraq, komedonlar, papüllər, püstüllər və düyünlər inkişaf edir. Hətta çapıq toxumasında inkişaf edə bilər. Bu, androgenlərin yüksək səviyyələri ilə əlaqədardır.  Hiperandrogenizmin başqa əlamətləri yoxdursa, endokrinoloji müayinəyə ehtiyac yoxdur.

 

 

 Acne Conglobata

 Bu düyünlü sızanaqların ağır formasıdır. Əsasən kişilərdə dərin düyünlər, bir-birinə bağlı sinuslar, qruplaşdırılmış komedonlar və çapıqlarla xarakterizə olunan çox ağır sızanaq formasıdır. Ümumiyyətlə, bel, omba, gövdə tutulumu, üz tutulumu görülür. Düyünlü strukturlardan pis qoxulu iltihablı ifrazatlar xaric olur. Atrofik çapıqlarla sağalır. 

 

 Akne Fulminans 

 Bu, sızanaqların nadir, xoralı klinik variantıdır. Adətən yetkin kişilərdə daha çox rast gəlinir. Qəfil başlayan, şiddətli və xoralı sızanaqlar, piogenik qranulomaya bənzər lezyonlar, sistemik simptomlar;  hərarət, zəiflik, çəki itkisi, oynaq və əzələ ağrıları, eritema nodosum, qaraciyər-dalaq böyüməsi ilə müşayiət oluna bilər. P. acne bakteriyalarına qarşı anormal immunoloji cavab məsuliyyət daşıyır. Müalicə çətin, lakin effektivdir.

 

 SAPHO sindromu

 Xəstəliyin adı S - sinovit (oynaq membranının iltihabı), A - akne, P - püstüloz, H - hiperostoz, O -  Osteozun qısaldılmasından irəli gəlir. Döş qəfəsinin ön divarında hiperostoz müşahidə edilir. Xroniki təkrarlanan multifokal osteomielit, kəskin və ya xroniki steril artrit və ya steril osteitin lezyonları bəzən dəri xəstəlikləri ilə müşayiət olunur (sızanaq/hidradenit supurativa/baş dərisinin disseksiyaedici sellüliti/pustulyar psoriaz/palmoplantar pustulyoz).  

 

 PAPA sindromu

 Bu, genetik olaraq irsi otoinflamatuar bir vəziyyətdir. Steril piogen artrit, pyoderma gangrenosum və acne conglobata ilə xarakterizə olunur.

 

 

 Apert sindromu

 “Akrosefalosindaktiliya I tip” kimi də tanınır, bu irsi xəstəlikdir və sümük böyüməsinə, epifizi və yağ vəzlərinə təsir edən bir xəstəlikdir. Epifiz qişasının vaxtından əvvəl bağlanması səbəbindən akrosefaliya qısa boylu, qısa və torlu barmaqlarla inkişaf edir.  Sızanaq şiddətli, geniş yayılmış və müalicəyə dirənclidir.

 

 Dərmanların səbəb olduğu sızanaqlar

 Acneiform lezyonlar tez-tez yerli və sistemik kortizonların, androgenlərin, progestinlərin, gonadotropinlərin, antiepileptiklərin (fenitoin və enobarbital), izoniazidlərin, yod və bromidlər kimi halogenlərin, litiumun və epidermal böyümə faktoru reseptorlarının (EGFR) inhibitorlarının istifadəsi ilə inkişaf edir. Daha az dərəcədə olsa da, azatioprin, siklosporin, disulfiram, propiltiourasil, PUVA, quinidin və B vitaminləri (B6 və B12) sızanaqlara səbəb olur.

 

 Kosmetik Akne

 Hər üç yetkin qadından birində sızanaq yarana bilər.  Xüsusilə kosmetik məhsullar və qapadıcılardan istifadə zamanı sızanaqlar daha çox olur. Tərkibində lanolin, bitki yağları, izopropil miristat, kakao yağı, sərbəst yağ turşuları və bal mumu olan kosmetika dəri məsamələrini bağlayaraq sızanaqlara səbəb ola bilər.  Xüsusilə saça vurulan pomadlar alında sızanaqlara səbəb ola bilər. Sızanağa səbəb olan məhsulların istifadəsi dayandıqdan 6-8 həftə sonra sızanaqlar geri çəkilir. 

 

 Peşə sızanaqları

 İş şəraitində neft məhsulları, yağlar, aromatik karbohidrogenlər kimi dəri məsamələrini bağlayan maddələrə məruz qalan insanlarda görülür.

 

 Acne Aestivalis

 Aktinik – solar akne, günəş sızanaqları olaraq da bilinir. Daha çox 20-30 yaş arası qadınlarda rast gəlinir.  Günəşdən yaranır və günəş mövsümü ilə birlikdə ortaya çıxır.

 

 Akne Mexanika

 Bu, pilosebaceous kanalın təkrarlanan mexaniki və sürtünməsi səbəbindən inkişaf edir. Dəbilqələr, çənə lentləri, telefonlar, qulaq tıxacları və skripkaların istifadəsi buna misal ola bilər. Çağrı mərkəzində işləyən insanlarda telefon üzün bu hissəsində sızanaqların əmələ gəlməsinə səbəb olur.

 

 Acne Excoria

 Adətən gənc qadınlarda müşahidə olunur.  Komedonların və sızanaqlarla oynamaq, onların qoparılması, qaşınması zamanla çapıqlara səbəb olur.

 

• Bütün Dermatoloji problemlər üçün Dermatoloq Dr.Mehdi Mahmudi ilə əlaqə saxlaya bilərsiniz:
  
  

  Dermatoloq Dr Mehdi Mahmudi

  Prosedurlara yazılmaq üçün - (+994) 50 519 42 19
  Adres: Nazim Hikmət 66, Yasamal, Bakı - Salutem Dermatoloji Klinika
  Dermatoloq Dr.Mehdi Mahmudi İnstagram - https://bit.ly/3dvifdJ
  Doktor WhatsAap - (+994) 51 876 43 88 - https://bit.ly/32xiv5